Beth achosodd y llifogydd?

Achos y digwyddiad oedd rhwystr mewn gwaith mwyngloddio hanesyddol a arweiniodd at groniad o ddŵr. Mae'n debygol bod hyn wedi digwydd dros beth amser a phan oedd y pwysau'n ddigonol fe ffurfiodd neu gorfododd gysylltiad mewn ffrwydryn cyfagos a oedd yn caniatáu iddo gyrraedd lefel lawer uwch ac yna dod o hyd i fan gwan i chwythu allan.

Mae'r dŵr bellach wedi dod o hyd i lwybr newydd a bydd angen i ni adeiladu system rheoli dŵr newydd sydd â chynhwysedd ar gyfer yr holl ddŵr sy'n dod i lawr o'r gweithfeydd uwchben Sgiwen.

Byddwn nawr yn ymgymryd â dau brif becyn o waith. Byddwn yn adfer y siafft a ddymchwelwyd trwy osod cynhaliaeth newydd, pibellau draenio a gwneud gwaith peirianneg i sefydlogi'r ddaear cyn ail-wynebu'r ffordd.

Byddwn hefyd yn gosod cynllun rheoli dŵr newydd. Bydd y system newydd yn defnyddio technoleg telemetreg fodern a fydd yn ein rhybuddio am unrhyw newidiadau mewn llif fel y gall staff fynychu'n brydlon a bydd yn cael ei archwilio a'i gynnal yn rheolaidd.

Yn y cyfamser, bydd gwyro dŵr dros dro yn aros yn ei le ac yn cael ei fonitro'n ofalus cyn, yn ystod ac ar ôl cyfnodau o dywydd gwlyb, a chymryd camau ychwanegol yn ôl yr angen i rheoli'r llif.